Besinsel Kaynaklı Hastalıklar ve Korunma Yolları
- Diyetisyen Melis Ece Sabri
- 3 Ara 2019
- 2 dakikada okunur
Bakteriler, virüsler ve parazitler, genellikle yanlış gıda kullanımı nedeniyle, birçok gıda zehirlenmesi vakasının kaynağıdır.
Bazı bakterilerin düşük miktarda alınması çoğu sağlıklı yetişkini olumsuz yönde etkilemez. Çünkü bağışıklık sistemimiz bu patojenlerle savaşmak için donatılmıştır. Fakat vücuda alınan bakteri sayısı arttığı veya vücutta çoğaldığı zaman hastalık yapıcı etki göstermeye başlar.
Kontamine olmuş yiyecekler genellikle normal yiyeceklerden farklı bir görüntüde, tatta veya kokuda olmazlar. Besin zehirlenmesi belirtileri, enfekte olmuş yiyecekleri yedikten birkaç gün sonra 30 dakikaya kadar kısa bir sürede değişebilir ve gelişir.
Salmonella:
Salmonella bir bakteri grubunun adıdır ve ishalin en yaygın sebeplerindendir. Salmonella, hamile kadınlar, yaşlı yetişkinler, küçük çocuklar ve bağışıklık sistemi zayıf olanlarda daha şiddetli etkiler gösterir. Salmonella bakterileri, insanların ve diğer hayvanların bağırsak kanallarında yaşayabildiğinden, uygun hijyen ve uygun pişirme yöntemlerini kullanmadığınız sürece kolaylıkla yayılabilir.
Kaynaklar: Çiğ ve az pişmiş yumurta, az pişmiş tavuk ve et, kontamine çiğ meyve ve sebzeler, çiğ süt ve pastörize olmayan sütle yapılan diğer süt ürünlerini tüketerek bulaşma sağlanır. Hastalıklı hayvan ile temas ve tuvalet sonrası iyi yıknamamış eller de bulaşmaya zemin hazırlar.
Önleme: Yumurta, kümes hayvanları ve kıyma gibi yiyecekleri tavsiye edilen iç sıcaklıklarına kadar iyice pişirin. Soymadan, kesmeden veya yemeden önce çiğ meyve ve sebzeleri iyice yıkayın. Pastörize edilmemiş süt ürünlerinden ve çiğ veya az pişmiş etlerden, kümes hayvanlarından ve deniz ürünlerinden uzak durun. Özellikle çiğ et veya kümes hayvanlarını kullandıktan sonra ellerinizi sık sık yıkayın. Mutfak yüzeylerini ve et kesilen bıçakları temizleyin ve çapraz bulaşmayı önleyin.
E. coli
E. coli olarak bilinen Escherichia coli, büyük bir bakteri grubudur. Genellikle gıda zehirlenmesi salgınlarıyla ilişkilidir, etkileri aşırı derecede şiddetli olabilir.
Kaynaklar: Bunlar çiğ veya az pişmiş kıyma, et grubu veya pastörize edilmemiş içecekler veya süt ürünleri en etkili bulaşma kaynaklarıdır.
Önleme: Ellerinizi sık sık ve iyiyıkayın, et (özellikle kıyma) ve kümes hayvanlarını uygun iç sıcaklıklarına kadar iyice pişirin; pastörize edilmemiş süt ürünleri, meyve suları kullanmaktan kaçının; pişirme yüzeylerini temiz tutun; ve çapraz kontaminasyonu önleyin. Ayrıca göllerde, göletlerde, akarsularda veya havuzlarda yüzerken su yutmamaya özen gösterin.
Toxoplasma gondii
Toksoplazma, gıda zehirlenmesi riski yüksek olan bireylerde ciddi sağlık sorunlarına neden olabilecek bir hastalık olan toksoplazmoza neden olan bir parazittir. Hamile kadınlar, bebekler, yaşlı yetişkinler ve bağışıklık sistemi zayıflamış insanlar için tehlike oluşturmaktadır. Belirtiler grip benzeri olabilir ve şişmiş lenf bezlerini veya kas ağrıları ve aylarca süren ağrıları içerebilir. Diğer semptomlar gözleri etkiler, görmenin azalmasına veya bulanıklaşmasına veya ağrı, kızarıklığa neden olur.
Kaynaklar: Kaynaklar arasında az pişmiş, kontamine et yemek veya çiğ etle temas eden kapları veya kesme tahtalarını kullanma, enfekte bir kedi dışkısı ile temas. Hamilelikten önce veya hamilelik sırasında toksoplazma bulaşmış annedende bebeklere bulaş olabilir.
Önleme: Yiyecekleri güvenli sıcaklıklarda pişirin. Özellikle toplu beslenme yapılan yerlerde yiyeceklerin güvenli bir iç sıcaklığa ulaşmasını sağlamak için bir yiyecek termometresi kullanılmalıdır. Ayrıca eti uygun şekilde dondurun; soymadan, kesmeden ve yemeden önce meyve ve sebzeleri yıkayın; pastörize edilmemiş süt ürünlerinden kaçının; temiz kesme tahtalarının bakımı; ve daima ellerinizi sabun ve suyla yıkayın. Ayrıca, bir kedinin çöp kutusunu temizlerken veya kedi dışkısı ile kirlenmiş olması durumunda toprağa dokunurken, özellikle hamileyseniz veya hastalanma riski daha yüksekse, eldiven giyin.
Gıda zehirlenmesi riskini azaltmak için yapabileceğiniz en iyi şeylerden biri, evde güvenli gıda kullanımı yapmaktır.

Comentarios